Anlatmaya dayanan türlerden biri olan halk hikayeleri, Türk dünyasının hemen hemen her tarafında bilinmektedir. Doğu Türkistan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan, Azerbaycan, Türkiye Balkanlar silsilesinde, bu türün en kuvvetli olduğu yer şüphesiz Azerbaycan ve Türkiye´dir. Bu çalışmamız halk hikayelerinin motif ve tip kataloğunun iskeletini meydana getirebileceğine inanılmaktadır. Sözlü kaynaklardan derlenen yeni hikayeler; yazma ve matbu metinler ve başta Azerbaycan olmak üzere diğer Türk

Dini-Tasavvufi Türk edebiyatının en önemli konularından biri; tasavvuf ve tasavvufi eserlerdir. Türkler arasında, İslamiyetin kabulünü meteakip tasavvuf cereyanı gelişmeye başladıktan sonra, elbette bunun edebiyat sahasında tesirini göstermesi tabiiidir. Nitekim öyle de olmuştur. Bilindiği gibi tasavvuf, Türkler arasında geniş halk kitleleri arasında derin alaka ve heyecan uyandıran bir inanç,bir fikir ve irfan cereyanı ve aşık hadisesidir. Orta Asya´da Ahmed Yesevi ile başlayan Tarikat ekolü ve Hikmet gele

Anonim Halk Şiiri, Cumhuriyet Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Doğan Kaya´nın uzun yıllar üzerinde çalışıp tespit ettiği malzemeleri, kılı kırk yararcasına değerlendirip ulaştığı sonuçları ortaya koyan orjinal bir kitaptır. Kitapta mani, türkü, ağıt, ninni, düzgü, bilmece ve tekerleme en ince ayrıntılarıyla ele alınmış; binlerce örnek içinden seçilen örneklerle, ileri sürülen fikirlerin teyid edilmesi yoluna gidilmiş; çoğu hakkında yeni ve isabetli tespitlere ulaşılmıştır. Zengin ve zengin olduğu ka

Türkiye ve Azerbaycan sahası halk şiirinde tür, şekil ve makam sorunlarını tartışmak düşüncesiyle hazırlanan denemelerden oluşan bu kitapçık, halk şiirinde kullanılan nazım tür ve şekillerinin tarihçesi niteliğine sahip bir türler monografisi değildir. Bu kitapçıkta yazar, öncelikli olarak, halk şiiri üzerinde çalışanların ihmal ettiği bir alan olan tür monografilerinin hazırlanmasının önündeki bilimsel süreçlere ve uygulanabilecek yöntemlere dikkat çekmeyi hedeflemektedir. Türkiye ve Azerbaycan´da tür, şek

Türk destanlarıyla destancılık geleneklerinin geçmiş ve bugün bağlamında öğrenilmesi ve sağlam, güvenilir sonuçların elde edilebilmesine yönelik çalışmalar, bir yandan dev bir Türk destan külliyatının ortaya çıkmasını, diğer yandan da Türk dünyası destancılık geleneklerinin bir bütün halinde öğrenilmesini sağlayacaktır. Bu düşüncelerle hazırlanan Tıva Kahramanlık Destanları- 1 ve II, hem Tıva Türklerinin destanları ve destancılık geleneği üzerinde Türkiye´de yapılan ilk kapsamlı çalışma olması, hem de Türk

Manas üzerine ifk araştırmaları yazan ünlü Kazak bilim adamı Çoban Valihanov, Manas Destanını şöyle değerlendirmektedir: Manas Destanı, aynı zamana taşınan ve bir insanın, yani Kahraman Manas´ın çevresinde toplanan Kırgız Efsanelerinin, masallarının, atasözlerinin bir ansiklopedisidir. Bu, bir bozkır İlyadasıdır. Bu son derece büyük epopede Kırgızların yaşamı, gelenekleri, coğrafyası, din ve kültür anlayışı ve uluslararası ilişkileri yer almıştır. (Arka Kapak´tan)

Halk hikayeleri, Türk halk edebiyatı içerisinde gerek repertuarları gerekse de özel karakterleri ile önemli bir yere sahiptir. Yine bu hikayeler içerisinde kendine özel bir yer edinen Aşık Garip hikayesi, aşk konusu üzerine kurulmuş ve realist yönü ağır basan bir kurguya sahiptir. Aşık Garip Hikayesi adlı bu kıymetli çalışma hazırlanırken konuyla ilgili ulaşılabilen başta sözlü, yazma ve matbu tüm kaynaklar incelemeye konu edinilmiştir. Ayrıca incelemede sadece Anadolu sahası anlatmaları değil, Türk dünyas

Anadolu, Türkün zengin kültür birikimlerinin cıvıldaştığı kutsal bir ortamdır. Burada bizi biz yapan değerlerin en güzel örneklerini bulmanız hiç de zor olmayacaktır. Yüzlerce yıldan beri anlatılagelen ve artık bizim olan, bizden birer parça olan bu halk anlatmaları aslında sıradan birer hikaye olmayıp birbirinden farklı pek çok güzel duygunun simgelerle dile getirildiği birer uyarı notudur. İnanıyorum ki bu efsaneleri beğeneceksiniz, hatta onların bazılarına sahip bile çıkacaksınız. Belki de bildikleriniz

Kültürü meydana getiren somut ve soyut unsurların büyük bir bölümü eğlence ortamlarında ve eğlenmek amacıyla yaratılmakta, sunulmakta ve yeni nesillere aktarılmaktadır. Nitekim destan, masal, halk hikâyesi, fıkra, bilmece, tekerleme gibi sözlü edebiyat ürünleri, danslar, dramatik oyunlar, şarkı ve türküler, genellikle eğlence ortamlarında var olmaktadır. ´Gelenekler bileşkesi´ olan eğlenceyi konu alan bu araştırmaya, içeriği gereği Türk Eğlence Kültürü adı verilmiştir. Bu çalışmanın konusunu, Cumhuriyet Dön

Karaca Oğlan Türk aşık edebiyatının en gür sesidir. O aynı zamanda Türk edebiyatının efsane adlarından biridir de. Bugüne kadar hakkında pek çok güzel eser ortaya konuldu. Biz de bu güzel eserlerden yararlandık. Ancak gördük ki biz Karaca Oğlan´ı yeterince tanımıyoruz. Onu bilinmezlerle örülü bir hayatın içinden gün ışığına çıkarmak sanıldığı kadar kolay olmamıştır. Kaldı ki biz de Karaca Oğlan´ı eksiksiz olarak ortaya koyduğumuz görüşünde değiliz; eksiklerimizin olacağı unutulmamalıdır. Ancak bu çalışmam

Mitoloji, bizim Ergenekon’dan çıkışımızı anlattıktan sonra yerini efsaneye bırakır. Artık, göç haritasının yönlerine doğru uzanan nice efsane bizleri beklemektedir. Sadece ayın yüzeyindeki gölgelerin oluşumuyla ilgili efsaneler bile yayılışın zenginliğini göstermeye yetecektir. Geniş bir coğrafyada, küçüklü büyüklü onlarca aynı devletin vatandaşı olan soydaşlarımız nice güzel efsaneyi yaşadığı ortamla birleştirivermiştir. Anadolu efsanelerini okuduğumuz zaman Türkistan´dan gelirken boş gelmediğimizi anlayac

Bu kitap; sizlere biraz Karagöz tarihini verirken biraz da Türk toplumunun Karagöz´ümüze bakış açısını vermeyi amaçlamaktadır. Örnek oyunlarımız ve ilk defa düzenli bir şekilde verilen seçme yayınlar kitabımızın raftaki yerini almasına yardımcı olacaktır.

Toplumlarda destan, efsane, menkıbe gibi edebi mahsullerin önemi çok büyüktür. Çünkü milletlerin hayatlarını geçmişten gelecek kuşaklara bu eserler taşırlar. Türk destanı Battal Gazi’nin muhtevasında Hristiyan ordularına karşı, Türk ve Araplar, İslam birliği için çetin mücadelelere girmişler, ama Anadolu’nun Türkleşmesi ve İslamlaşması yolunda canlarını tehlikeye atanlar yine Türk Emîrleri olmuştur. Bu alp gaziler, İslamiyetin yayılması için “Şehadet”i yegâne gaye bilip maddi menfaatleri hakir gören “Mefk

Türk Dünyası Halk Biliminde Yöntem Sorunları, Sovyetler Birliği´nin dağılmasından sonrBatı ve Doğu ile daha aktif ilişkiler içerisine giren Türkiye7de ortaya çıkan büyük değişim karmaşasının, sosyal bilimler alanına yansımalarının yazarın düşünce dünyasında yarattığı etkinin halkbilim olay ve ürünlerinde dışa vurumudur. ... (Arka Kapak´tan)

Taşeli Masalları Mersin ilinin Anamur, Bozyazı, Aydıncık, Gülnar, Mut, Silifke, Erdemli ve Karaman ilinin Ermenek ilçeleri ve köylerinden yapılan derleme ve bu metinlerin bilimsel yöntemlerle incelenmesini içine alan bir çalışmadır. Taşeli Masalları okunduğunda, her Türk kendi kültürünün bir parçasını bu metinlerde bulacaktır.m ... (Arka Kapak´tan)

Türk Halk Edebiyatı, işlediği konuları itibariyle; halkın dilini, duygu ve düşüncelerini, mili? ve manevî inançlarını, millî birlik ve beraberlik ülküsünü, doğruluk ve dürüstlüğü, hoşgörü ve insan sevgisini vb. en mükemmel bir şekilde değerlendirmektedir. Böylesine zengin bir kültür potansiyeline sahip olan bu biiim dalını; hocalarımız M. Fuad Köprülü, Prof. Dr, Şükrü Elçin vb´lerinin ortaya koyduğu bilimsel verilerin ışığında bizler de bu sahada faydalı olmayı hedefledik ve bu bilim dalının çok geniş ve ze

Dede Korkut Kitabı, bir önsözle oniki hikayeden meydana gelmiş ilk İslami ilk İslami dönem edebiyatı örneklerindendir. Eski Anadolu Türkçesi ve Doğu Anadolu bölgesi özelliklerini taşıyan bu kitap, oldukça güzel ve işlek bir dille yazılmıştır. Dil ve anlatım özellikleriyle pek çok inceleme ve araştırmalara konu olmuştur. Destani Türk Edebiyatının bu en güzel metni, adsız bir sanatçı tarafından 15. yüzyılda yazıya geçirilmiştir. İki yazma nüshası bulunan eserin asıl adı Kitab-ı Dede Korkud Ala Lisan-ı Taife-

Ignacs Kûnos´un eserleri arasında, Türk Halk Edebiyatının önemli bir yeri vardır. 1925-26 da İstanbul ve Ankara´da verdiği konferansların metni olan bu eser, bizzat Ignâcs Kûnos´un gözlemlerine ve topladığı malzemelere dayanmaktadır. A. Vâmbery bu eserin tanıtımıyla ilgili olarak: Türk halk edebiyatının hazineleri sokaklara dağılmış inciler, pırlantalar, değerli taşlar gibi darmadağınık bir halde, kendisini toplayacak birini bekliyordu. Ignâcs Künos, tamamen ihmal edilmiş bu edebi hazineye ilgi gösterip, e

Fransızca´da bir terim var: Patrimoine National. Ben bu terimin Türkçe´ye çevirisini Ulusal Kalıt olarak önerdim ve kavram alanını tanımlamayı denedim. Türk kültür varlıklarını birbiriyle kavgalı disiplinlerin arasında paylaştırmanın ve bunun sonucunda anlaşılamaz hale getirmenin sakıncalarını görmeye çalışan bir tanımlamaydı bu. ... (Arka Kapak´tan)

Türk Edebiyatında Bektaşi Fıkraları adlı bu araştırma, edebiyatımızda fıkra türünü ve fıkra tiplerini ele alıp incelemektedir. İncelemeye, edebiyatımızda ünlü fıkra tiplerinden Bektaşi tipine bağlı olarak anlatılan fıkra metileri temel olarak seçilmiştir. Bu malzemenin yanı sıra öteki tiplere bağlı metinler de gözden geçirilmiştir. Fıkra tiplerinin, türün ve metinlerin, işlev, biçim, yapı ve içerik özellikleri üzerinde de durulmuştur. Fıkra tipleri ile ilgili bir sınıflama denemesi yapılmıştır Fıkra türü me